Etapy procesu budowlanego

Rozpoczęcie budowy

Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia na terenie budowy prac przygotowawczych, takich jak:

  • wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
  • wykonanie niwelacji terenu;
  • zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
  • wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy (art. 41 ust. 1-2 ustawy – Prawo budowlane).

Inwestor ma obowiązek zawiadomić właściwy organ (powiatowego inspektora nadzoru budowlanego lub wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego) oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót, na które jest wymagane pozwolenie na budowę lub tzw. zgłoszenie z projektem budowlanym (zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a lub przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b).

Do zawiadomienia należy dołączyć:

  • oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, stanowiącego podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;
  • w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego ? oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o którym mowa powyżej;

Informację zawierającą dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia zamieszczone w ogłoszeniu, które kierownik budowy ma obowiązek umieścić na budowie.

 Tablica informacyjna budowy

Zgodnie z art.42 ust.2 pkt. 2 ustawy – Prawo budowlane należy umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia ( nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych) oraz  budowy lub obiektów, dla których nie jest wymagane pozwolenie na budowę (z wyjątkiem budowy o której mowa w art. 29 ust. pkt.19 ustawy – Prawo budowlane).

Zgodnie z § 13 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 26.06.2002 r. (Dz.U. z 2002r. nr 108, poz. 953) podstawowe informacje jakie powinny być umieszczone na tablicy informacyjnej to:

1.Rodzaj robót budowlanych
2.Adres prowadzenia robót budowlanych
3.Nr pozwolenia na budowę
4.Imię i nazwisko (lub nazwa firmy)  inwestora
5.Imię i nazwisko (lub nazwa firmy)  wykonawcy
6.Imiona i nazwiska, adresy  i nr telefonów:

  • Kierownika budowy,
  • Inspektora nadzoru,
  • Projektanta.

7. Numery telefonów:

  • Policji,
  • Państwowej Straży Pożarnej,
  • Pogotowia Ratunkowego,
  • Okręgowej Inspekcji Pracy.

Zakończenie robót

Przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie wymagane było pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a i 19a, należy złożyć do właściwego organu (powiatowego inspektora nadzoru budowlanego lub wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego) zawiadomienie o zakończeniu budowy, chyba że inne przepisy wymagają uzyskania pozwolenia na użytkowanie (art. 54 ustawy – Prawo budowlane z zastrzeżeniem art. 55 i art. 57 – patrz niżej – Pozwolenie na użytkowanie).

Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego należy dołączyć odpowiednie dokumenty, zgodnie z art. 57 ustawy – Prawo budowlane:
1) oryginał dziennika budowy;
2) oświadczenie kierownika budowy:
a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,
b) o  doprowadzeniu  do  należytego  stanu  i  porządku  terenu  budowy,  a  także – w  razie korzystania -drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;
3) oświadczenie  o  właściwym  zagospodarowaniu  terenów  przyległych,  jeżeli  eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;
4) protokoły badań i sprawdzeń;
5) dokumentację   geodezyjną,   zawierającą   wyniki   geodezyjnej   inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu, sporządzoną przez osobę wykonującą samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii oraz posiadającą  odpowiednie uprawnienia zawodowe;
6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy;
7a) zaświadczenie  wójta,  burmistrza  albo  prezydenta  miasta,  potwierdzające  spełnienie warunków, o których mowa w art. 37i ust. 8 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu  przestrzennym  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  199,  z  późn.  zm.),  o  ile  jest wymagane;
8) w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej:
a) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
b) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 ustawy z dnia 21  marca 1985 r. o drogach publicznych.

Ponadto w przypadku zawiadomienia o zakończeniu budowy lub złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia  na  użytkowanie  budynku  mieszkalnego  lub  budynku  z  częścią  mieszkalną,  w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, zamieszcza się informację o dokonaniu pomiarów  powierzchni  użytkowej  budynku  i  poszczególnych  lokali mieszkalnych,  w  sposób zgodny z przepisami rozporządzenia, o którym mowa w art. 34 ust. 6 pkt 1.
W  razie  zmian  nieodstępujących  w  sposób  istotny  od  zatwierdzonego  projektu  lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony.

Użytkowanie obiektu budowlanego można rozpocząć, jeśli właściwy organ (powiatowy inspektor nadzoru budowlanego lub wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego), w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji.

Inwestor zamiast dokonania zawiadomienia o zakończeniu budowy może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Pozwolenie na użytkowanie

Obiekty, na które wymagane jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie określa art. 55 ust. 1  pkt 1 ustawy – Prawo budowlane.
Ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie należy także uzyskać, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych (art. 55 ust. 1 pkt. 3  ustawy – Prawo budowlane), a także, jeżeli właściwy organ (powiatowy inspektor nadzoru budowlanego) nałożył taki obowiązek:

  • w decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót albo o zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona ? w przypadku samowoli budowlanej, gdy spełnione są warunki konieczne do jej zalegalizowania (art. 49 ust. 5 ustawy – Prawo budowlane),
  • w decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót albo o zatwierdzeniu projektu budowlanego zamiennego, jeżeli budowa została zakończona – w przypadku postępowania naprawczego (art. 51 ust. 4 ustawy – Prawo budowlane).

Do wniosku należy dołączyć dokumenty wymienione w art. 57 ustawy – Prawo budowlane (patrz wyżej). Wniosek w sprawie udzielenia pozwolenia na użytkowanie składa się do właściwego organu (powiatowego inspektora nadzoru budowlanego lub wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego). Stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie jest wyłącznie inwestor (art. 59 ust. 7 ustawy – Prawo budowlane).

Przed wydaniem pozwolenia na użytkowanie organ (powiatowy inspektor nadzoru budowlanego lub wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego) przeprowadza obowiązkową kontrolę budowy w celu stwierdzenia prowadzenia jej zgodnie z ustaleniami i warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę. Zakres kontroli obowiązkowej określa art. 59a ust. 2 ustawy ? Prawo budowlane. Kontrola jest przeprowadzana przed upływem 21 dni od dnia doręczenia wezwania inwestora albo uzupełnionego wezwania. O terminie obowiązkowej kontroli organ zawiadamia inwestora w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania albo uzupełnionego wezwania, a inwestor ma obowiązek w niej uczestniczyć w wyznaczonym terminie (art. 59c ustawy – Prawo budowlane).

Należy pamiętać:

  • właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany przechowywać dokumentację budowy i dokumentację
    powykonawczą oraz opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych wykonywanych w obiekcie
  • właściciel lub zarządca obiektu jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu budowlanego książkę obiektu
    budowlanego, stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy.