Nadzór spawalniczy

Złącza spawane wyrobów i konstrukcji spawanych, decydują w przyszłości o bezpieczeństwie ludzi, w związku z tym jakość wykonanych złącz spawanych musi być zagwarantowana zarówno poprzez kontrolę po zakończeniu spawania, ale także przez stosowanie sprawdzonych procesów i warunków technologicznych spawania. Dodatkowo musi być zapewniona odpowiednia jakość materiałów konstrukcyjnych, urządzeń spawalniczych oraz wysokie kwalifikacje personelu spawalniczego. Nadzór spawalniczy na budowie to odpowiednio wykwalifikowany personel powoływany przez wykonawcę. Nadzór spawalniczy może być prowadzony zarówno przez jedną jak i kilka osób. Osoby prowadzące nadzór spawalniczy muszą posiadać odpowiednią wiedzę techniczną i kwalifikacje, są bowiem odpowiedzialne za jakość wykonywanych prac spawalniczych na budowie. Personel nadzorujący procesy spawania musi posiadać kwalifikacje zgodne z normą PN-EN ISO 14731:2008 „Nadzorowanie spawania – Zadania i odpowiedzialność”

Nadzór spawalniczy na budowie:
– analizuje dokumentację konstrukcyjną pod kątem technologii spawania i zgodności z obowiązującymi normami spawalniczymi
– wprowadza optymalne pod względem technicznym i ekonomicznym metody i procesy spawania
– opracowuje dokumentację technologii spawania – WPS, WPQR
– ocenia prawidłowość technik spawalniczych i prowadzi nadzór nad realizacją procesów spawalniczych
– prowadzi ewidencję spawaczy oraz weryfikuje ich uprawnienia
– sprawuje nadzór nad prawidłowym funkcjonowaniem urządzeń spawalniczych i bezpiecznym ich użytkowaniem
– współpracuje z zewnętrznymi jednostkami nadzoru spawalniczego m.in. Instytut Spawalnictwa, UDT
– zleca wykonanie niezbędnych badań nieniszczących i niszczących złącz spawanych
– wykonuje oględziny powierzchni złączy spawanych, badania wizualne
– prowadzi odbiór wykonanych spoin
– przygotowuje dokumentację powykonawczą w zakresie obejmującym: Dzienniki Spawania, świadectwa spawaczy, którzy wykonywali spoiny;
dokumentację z badań nieniszczących i niszczących, jeśli takie były wykonane, w postaci protokołów bądź raportów technicznych;

Kwalifikacje personelu nadzoru spawalniczego
Wymagania dotyczące kompetencji osób nadzorujących spawanie zawarte są w normie PN-EN ISO 14731 „Nadzorowanie spawania. Zadania i odpowiedzialność.” Według właśnie tej normy wiemy, że nadzorowanie spawania to „nadzorowanie operacji produkcyjnych dotyczących spawania i wszystkich czynności związanych ze spawaniem”.
Nadzór spawalniczy prowadzi osoba posiadająca określoną odpowiedzialność, kompetencje oraz wiedzę techniczną pozwalającą wykonywać przypisane zadania. Obejmuje ona ogólną wiedzę techniczną oraz specyficzną wiedza techniczną dotyczącą spawania i procesów pokrewnych. Według PN-EN ISO 14731 personel nadzoru spawalniczego może być przypisany do jednej z następujących grup zależnie od rodzaju produkcji:
a) personel o pełnej wiedzy technicznej (C – comprehensive technical knowledge), kiedy pełna wiedza techniczna jest wymagana do planowania, wykonywania, nadzorowania i kontroli zadań i odpowiedzialności produkcji spawalniczej (na bazie wyższego wykształcenia technicznego);
b) personel o specjalnej wiedzy technicznej (S – specific technical knowledge), kiedy poziom specjalnej wiedzy jest wystarczający do planowania, wykonywania, nadzorowania i kontroli zadań i odpowiedzialności produkcji spawalniczej, w ramach wybranego lub ograniczonego zakresu technicznego (na bazie średniego wykształcenia technicznego);
c) personel o podstawowej wiedzy technicznej (B – basic technical knowledge), kiedy poziom podstawowej wiedzy jest wystarczający do planowania, wykonywania, nadzorowania i kontroli zadań i odpowiedzialności produkcji spawalniczej, w ramach wybranego lub ograniczonego zakresu technicznego, który obejmuje tylko proste konstrukcje spajane (na bazie podstawowego, zawodowego wykształcenia technicznego).
The International Institute of Welding (Międzynarodowy Instytut Spawalnictwa IIW) przygotował zalecenia dotyczące kształcenia, egzaminowania i kwalifikowania personelu nadzorującego spawanie. Personel nadzoru spawalniczego, spełniający wymagania tych dokumentów lub mający uznawane kwalifikacje krajowe, może być uważany za spełniający odpowiednie wymagania normy PN-EN ISO 14731. Kształcenie i certyfikowanie personelu spawalniczego prowadzone jest przez Instytut Spawalnictwa w Gliwicach. Kwalifikacje personelu potwierdzają dyplomy wydawane przez Ośrodek Certyfikacji w oparciu o autoryzację Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa i Europejskiej Federacji Spawalniczej w następujących kategoriach personelu spawalniczego:
– Międzynarodowy/Europejski Inżynier Spawalnik (I/EWE)
– Międzynarodowy/Europejski Technolog Spawalnik (I/EWT)
– Międzynarodowy/Europejski Mistrz Spawalnik (I/EWS)